Συρίγγιο

Πρωκτικό συρίγγιο

Ορισμός

Τα πρωκτικά συρίγγια είναι αποτέλεσμα προηγηθείσας φλεγμονής των πρωκτικών αδένων η οποία προκαλεί την δημιουργία αποστημάτων. Έτσι δημιουργείται μία παθολογική κατάσταση κατά την οποία επικοινωνεί ο πρωκτικός σωλήνας με την επιφάνεια του περιπρωκτικού δέρματος μέσω ενός καναλιού (συρίγγιο). Το συρίγγιο είναι ένα μικρό κανάλι, το οποίο συνδέει το εσωτερικό του πρωκτού με το δέρμα εξωτερικά του πρωκτού.

Έχει υπολογιστεί ότι περίπου το 25% των αποστημάτων έχουν ως συνέπεια το σχηματισμό συριγγίου.

Συμπτώματα

Ο σχηματισμός ενός στομίου στην περιπρωκτική περιοχή με ταυτόχρονη  εκροή υγρού ή πύον, με συνοδό φαγούρα στο σημείο.
Δημιουργία αποστήματος και έντονη φλεγμονή (όταν κλείσει ένα στόμιο).
με συνοδό έντονο άλγος και πυρετό
Σε παραμελημένες περιπτώσεις το συρίγγιο μπορεί να “δώσει” διακλαδώσεις ή να ακολουθήσει πορεία γύρω από τον πρωκτό (πεταλοειδές συρίγγιο). Αυτός είναι και ο λόγος που η αντιμετώπισή του δεν πρέπει να καθυστερεί.

Είδη συριγγίων

Τα συρίγγια κατατάσσονται με βάση την πορεία τους σε σχέση με τους σφιγκτήρες μύες της περιοχής

Τα υποδόρια, τα υποβλεννογόνια (εύκολα)
Τα μεσοσφιγκτηριακά,
Τα διασφιγκτηριακά,
Τα εξωσφιγκτηριακά
Τα πεταλοειδή (δύσκολα).

Διάγνωση

Η σωστή καταγραφή του ιστορικού του ασθενούς αναφορικά με τα πρωκτολογικά συμπτώματα, όπως επίσης και το προηγούμενο ιατρικό ιστορικό του, κρίνονται απαραίτητα  προκειμένου να διαπιστωθεί εάν είχε υπάρξει στο παρελθόν περιεδρικό απόστημα το οποίο παροχετεύθηκε χειρουργικά ή μη. Στη συνέχεια, ακολουθείται κλινική εξέταση του πρωκτού για την ανεύρεση της πορείας του συριγγώδους πόρου. Η πρωκτο-ορθοσκόπηση θα εντοπίσει το έσω στόμιο του συριγγίου και θα μας δείξει αν υπάρχει φλεγμονή εντός του εντερικού αυλού.

Όταν διαγνωσθεί ένα περιεδρικό συρίγγιο, συνήθως κατά την εξέταση, παρατηρείται ένα εξωτερικό στόμιο που εκκρίνει πύο, αίμα ή ρυπαρό εντερικό περιεχόμενο.

Η πιο γνωστή ακτινολογική μέθοδος είναι η μαγνητική τομογραφία με την οποία φαίνεται η πορεία του συριγγίου και οι ανατομικές σχέσεις, ενώ ο πιο σύγχρονος και οικονομικότερος τρόπος είναι το τρισδιάστατο ενδο-ορθικό υπερηχογράφημα, μια μέθοδος που επιτρέπει στον ιατρό να διαπιστώσει την πορεία του και εάν το έσω στόμιο είναι ανοιχτό.

Συρίγγια ως εκδήλωση άλλης Νόσου

Σε σπάνιες περιπτώσεις το περιεδρικό συρίγγιο μπορεί να οφείλεται σε χρόνια φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (νόσος Crohn), κάτι που αλλάζει τη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητο να χαρτογραφηθεί ακριβώς η πορεία του συριγγίου ώστε αυτό να αντιμετωπισθεί χειρουργικά. Η χαρτογράφηση της πορείας του συρίγγίου γίνεται με ενδοορθικό υπερηχογράφημα ή με μαγνητική τομογραφία. Οι ειδικές αυτές εξετάσεις συστήνονται σε περιπτώσεις περίπλοκων και πολλαπλών συριγγίων, υποτροπών και σε ασθενείς με νόσος Crohn.

Θεραπεία

VAAFT (Video-Assisted-Anal-Fistula-Treatment)
Η μέθοδος χρησιμοποιεί ένα ενδοσκοπικό «Συριγγοσκόπιο» (Fistuloscope)το οποίο εισέρχεται δια του εξωτερικού στομίου του συριγγίου και εξετάζει από τα μέσα τον πόρο του συριγγίου, ανακαλύπτει τους τυχόν επιπλέον πόρους και τις αποστηματικές κοιλότητες. Ταυτόχρονα γίνεται πλύση του πόρου και ανακαλύπτεται ενδοσκοπικά το έσω στόμιο του συριγγίου. Ο ουλώδης και μολυσμένος ιστός καυτηριάζεται και αφαιρείται ενδοσκοπικά με ειδικά μικρο-εργαλεία χωρίς να χρειάζεται να γίνουν μεγάλες τομές-τραύματα. Αφού γίνει πλήρης καθαρισμός-debridement του μολυσμένου ιστού το έσω στόμιο κλείνεται με δημουργία κρημνού (flap). Η μέθοδος έχει επιτυχία 85% στην σύγκλειση των συριγγίων. Το έξω στόμιο παραμένει ανοιχτό για παροχεύτεση. Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι:
– αποφεύγεται η δημιουργία μεγάλων χειρουργικών τραυμάτων
– ανευρίσκονται όλοι οι κρυφοί πόροι συριγγίων και αποστηματικές κοιλότητες και καθαρίζονται εκ των ένδον
– Κλέινεται το έσω στόμιο του συριγίου που είναι υπεύθυνο για υποτροπές– δεν χρειάζεται νοσηλεία και η ανάρρωση είναι ταχύτατη

Laser (FiLaC)

Μία σχετικά νέα μέθοδος θεραπείας FiLaC® (Fistula – track – Laser Closure) επιδιώκει τη σύγκλιση του περιεδρικού συριγγίου χωρίς τραυματισμό του σφικτήρα, με διατήρηση κάθε μέρους του μυϊκού ιστού και την ελαχιστοποίηση του ενδεχομένου ακράτειας.Η θεραπεία συνίσταται στη σύγκλιση (κλείσιμο) του συριγγίου με τη χρήση του laser και μιας ειδικής οπτικής ίνας με κυκλική (360ο) διάχυση της ενέργειας.
Έτσι επιτυγχάνεται η θεραπεία με την προώθηση και την ακριβή τοποθέτηση της οπτικής ίνας στο συρίγγιο, με οδηγό την ειδική δέσμη του laser. Καθώς η οπτική ίνα αποσύρεται εφαρμόζουμε ενέργεια laser που καταστρέφει με ελεγχόμενο τρόπο τον επιθηλιακό ιστό και συγκλίνει (Θερμοπηξία) τα τοιχώματα του συριγγίου.

Seton

Η μέθοδος αυτή έχει περιγραφτεί στην αρχαιότητα από τον Ιπποκράτη και εφαρμόζεται μέχρι σήμερα.
Το σετόν είναι ένα ελαστικό νήμα που διατηρεί ανοικτό τον πόρο του συριγγίου και προλαμβάνει την επαναδημιουργία της λοίμωξης, έτσι τίθεται υπό έλεγχο ο φαύλος κύκλος της σήπτικής κατάστασης  (παροχέτευση του αποστήματος δια του συριγγίου). Το νήμα εισάγεται στο συρίγγιο και εκστομώνεται από το εσωτερικό και από το εξωτερικό στόμιο, είναι ανώδυνο και μένει στη θέση του για μερικές βδομάδες.
Όταν η λοίμωξη έχει εξαφανιστεί πλήρης θα γίνει προσπάθεια να αφαιρεθεί το συρίγγιο.

Fistulectomy –Fistulotomy (Συριγγεκτομή –συριγγοτομή)

Αυτό είναι δυνατό μόνο όταν το συρίγγιο δεν διαπερνά τον έσω η και τον έξω σφιγκτήρα μυ επειδή η διενέργεια εκτομής θα οδηγούσε σε πιθανό τραυματισμό των σφιγκήρων μυών και στη συνέχεια ακράτεια. Σε μερικές περιπτώσεις (όταν το συρίγγιο διαπερνά ένα μικρό τμήμα του σφιγκτήρα μυ) γίνεται διατομή και αποκατάσταση του με ράμματα.
Plugin (Γέμισμα του συριγγίου με βιολογικό υλικό)
Διάφορα υλικά υπάρχουν στην αγορά και έχουν δοκιμαστεί. Το ποσοστό υποτροπής ανέρχεται έως και 50%. Η μέθοδος αυτή έχει μερική επιτυχία και συνδυάζεται συνήθως με το χειρουργικό κλείσιμο του έσω στομίου με δημιουργία κρημνού.

Plugin (Γέμισμα του συριγγίου με βιολογικό υλικό)

Διάφορα υλικά υπάρχουν στην αγορά και έχουν δοκιμαστεί. Το ποσοστό υποτροπής ανέρχεται έως και 50%. Η μέθοδος αυτή έχει μερική επιτυχία και συνδυάζεται συνήθως με το χειρουργικό κλείσιμο του έσω στομίου με δημιουργία κρημνού.