Καρκίνος Πρωκτού

 

Καρκίνος Πρωκτού – Ορισμός

Ο καρκίνος του πρωκτού είναι σπάνια νόσος, αφού αποτελεί λιγότερο από το 3% του συνόλου των κακοήθων εξεργασίων του παχέος εντέρου. Το 80% των ασθενών με καρκίνο του πρωκτού βρίσκεται σε ηλικία από 50 έως 60 ετών. Η νόσος παρουσιάζεται πιο συχνά στις γυναίκες από ότι στους άνδρες, σε αναλογία 2:1. Αυτή η αναλογία  αντιστρέφεται της τελευταίες δεκαετίες, δείχνοντας αύξηση της συχνότητας της νόσου στους  άνδρες ηλικίας κάτω των 35 ετών, εξαιτίας της αύξησης των ομοφυλοφιλικών σχέσεων καθώς και του ποσοστού των ανδρών που προσβάλλονται από τον ιό HPV στην καθημερινή ζωή.
Ιστολογικά, ο καρκίνος του πρωκτού διακρίνεται στο επιδερμοειδές καρκίνωμα ( 85% των περιπτώσεων), το αδενοκαρκίνωμα (10%των περιπτώσεων), ενώ το υπόλοιπο ποσοστό είναι βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, μελάνωμα κ.α.

Αίτια

Ο καρκίνος του πρωκτού είναι συχνά συνδεδεμένος με τον ιό HPV (human papilloma virus). Ο ιός αυτός προκαλεί κονδυλώματα μέσα και γύρω από τον πρωκτό, όπως επίσης και στον τράχηλο των γυναικών. Είναι επίσης συνδεδεμένος με τον καρκίνο του τραχήλου.
Πέραν του ιού HPV, άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι:

• Ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV): Ορισμένα στελέχη HPV συνδέονται στενά με τον καρκίνο του πρωκτού. Περίπου το 80% των ανθρώπων με πρωκτικό καρκίνο έχουν HPV 16 ή 18
• Πολλαπλοί σεξουαλικοί σύντροφοι: Η δραστηριότητα αυτή αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης HPV, γεγονός που με τη σειρά του αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του πρωκτού
• Πρωκτική σεξουαλική επαφή: Οι άντρες και οι γυναίκες που έχουν πρωκτική επαφή έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης πρωκτικού καρκίνου. Οι άνδρες που είναι HIV-θετικοί και έχουν σεξουαλική επαφή με τους άνδρες έχουν έως και 90 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν πρωκτικό καρκίνο σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
• Ηλικία: Ο καρκίνος του πρωκτού, όπως και οι περισσότεροι καρκίνοι, ανιχνεύεται συνήθως σε μεγαλύτερη ηλικία.
• Ανοσοκαταστολή (εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα) : Τα άτομα με AIDS και εκείνα που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα μετά από μεταμόσχευση διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του πρωκτού.
• Κάπνισμα: Το κάπνισμα αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πρωκτού και άλλων καρκίνων.
• Καλοήθεις τοπικές αλλοιώσεις και φλεγμονές: Φλεγμωνώδεις νόσοι του εντέρου (IBD), οι αιμορροΐδες και τα περιεδρικά συρίγγια έχουν συνδεθεί με τον καρκίνο του πρωκτού. Η φλεγμονή που προκύπτει από καλοήθεις πρωκτικές βλάβες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα του συγκεκριμένου τύπου καρκίνου μπορούν να αναγνωριστούν νωρίς, διότι ο πρωκτός μπορεί να εκτιμηθεί και να εξεταστεί εύκολα. Τα παρακάτω συμπτώματα δεν σημαίνουν υποχρεωτικά ότι κάποιος πάσχει από καρκίνο, και μπορεί να προκληθούν και από άλλες καλοήθεις παθήσεις, όπως τις αιμορροΐδες ή τα  συρίγγια. Εάν παρατηρήσετε κάποιο από τα ακόλουθα συμπτώματα, θα πρέπει να εξεταστείτε από εξειδικευμένο ιατρό.

• Αιμορραγία από τον πρωκτό
• Αίσθημα ψηλαφητής μάζας
• Πόνος στην περιοχή του πρωκτού
• Διαταραχές στις συνήθειες των κενώσεων (δυσκοιλιότητα ή διάρροιες)
• Αλλοίωση της μορφής των κοπράνων  (πιο λεπτά σαν μολύβι)
• Βλέννη ή πύον από τον πρωκτό
• Διογκομένοι λεμφαδένες στην πρωκτική / βουβωνική χώρα

Θεραπεία

Μέχρι τη δεκαετία του 1970 ο καρκίνος του πρωκτού αντιμετωπιζόταν χειρουργικά και οι ασθενείς είχαν μόνιμη κολοστομία. Μελέτες ανέδειξαν ότι μετά από προεγχειρητική άκτινο – χημειοθεραπεία οι ασθενείς είχαν μεγάλο ποσοστό πλήρους ανταπόκρισης. Με αναδρομικές συγκριτικές μελέτες αποδείχθηκε ότι σε μεγάλο ποσοστό η πιο αποτελεσματική θεραπεία του καρκίνου του πρωκτού είναι ο συνδυασμός χημειο και ακτινοθεραπείας.  Εάν ο καρκίνος διαγνωσθεί σε πολύ αρχικό στάδιο, τότε μπορεί να γίνει τοπική εκτομή του καρκίνου. Οι ακρωτηριάστηκες επεμβάσεις εφαρμόζονται μόνο εάν αποτύχει ο συνδυασμός της χημείο- ακτινοθεραπείας.